Czy szybki przyrost mocy w OZE stanowi wyzwanie dla zbilansowania systemu elektroenergetycznego?
Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) zorganizowały spotkanie, w ramach którego prowadzono dyskusję z przedstawicielami stowarzyszeń branżowych, w tym SBF Polska PV, na temat pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) przy rosnącym udziale generacji z odnawialnych źródeł energii (OZE). Głównym tematem rozmów było redysponowanie nierynkowe oraz pytanie, czy jest to jedyne remedium na problemy ze zbilansowaniem systemu elektroenergetycznego.
Aktualna sytuacja i perspektywy na przyszłość
Obecnie w Polsce mamy zainstalowane 19 GW mocy w fotowoltaice (PV) oraz 10 GW w energetyce wiatrowej, co daje łącznie prawie 29 GW mocy z OZE. Rekord generacji z tych źródeł wynosi 16 GW. Prognozy na 2030 rok przewidują prawie 77 GW mocy z OZE, co stanowi ogromny wzrost w porównaniu do obecnej sytuacji. Tak dynamiczny przyrost mocy w OZE rodzi pytanie, czy system elektroenergetyczny będzie w stanie się zbilansować.
Wyzwania związane z rosnącą mocą zainstalowaną z OZE
Wraz ze wzrostem mocy zainstalowanej w PV, zmniejsza się zapotrzebowanie na moc i energię ze źródeł dyspozycyjnych w środku dnia. Jednocześnie wieczorny spadek generacji PV przypada na okres wzrostu zapotrzebowania, co tworzy tzw. „krzywą kaczą”. Aby zaspokoić rosnącą lukę podaży, konieczne jest szybkie zwiększenie generacji źródeł dyspozycyjnych, co wymaga wysokiej elastyczności strony podażowej.
Kluczowe tematy omawiane podczas spotkania
Podczas spotkania poruszono szereg istotnych kwestii, w tym:
– Potencjał przyłączania źródeł OZE w perspektywie do 2030 roku.
– Obserwowalność oraz sterowalność źródeł w sieci OSD jako warunek konieczny bezpiecznej pracy KSE.
– Działania podejmowane przez OSD przed redysponowaniem nierynkowym.
– Wyznaczanie wolumenu mocy do redysponowania OZE.
– Podstawowe zasady wydawania poleceń redysponowania ze względów bilansowych.
– Sposoby oddziaływania na źródła OZE.
– Regulacje prawne w zakresie kryteriów redysponowania nierynkowego ze względów bilansowych.
– Zasady i kryteria doboru OZE na potrzeby redysponowania ze względów bilansowych.
– Czynniki dotyczące bezpieczeństwa pracy KSE mające wpływ na proces redysponowania.
– Podstawy wypłat rekompensat.
Przyszłość OZE w Polsce
Według PSE, do 2030 roku będziemy mieli 77 GW mocy z OZE, z czego 50 GW pochodzić będzie z fotowoltaiki. Dzisiaj łącznie OZE to 28,5 GW, a fotowoltaika potrafi wygenerować 11-12 GW mocy, gdy w szczytach letnich potrzebujemy łącznie około 22 GW. Prognozy wskazują, że za 5 lat OZE będzie potrafiło zaspokoić momentami 150% potrzeb sieci, co wymaga odpowiedniego zarządzania popytem i podażą.
Rynek elastyczności i nowe wyzwania
W lipcu PSE rozpoczęło prace nad tworzeniem rynku elastyczności oraz zmianami w zasadach poleceń redysponowania, w tym poleceniami nierynkowego redysponowania źródeł OZE, za które należą się rekompensaty. Jeden z przedstawicieli dużego wytwórcy obecnych na spotkaniu stwierdził, że w takim razie muszą zacząć budować dział tradingu OZE.
Wpływ OZE na ceny energii
Duża ilość OZE w sieci może prowadzić do spadku cen prądu, ale nie w każdej porze dnia. Bez odpowiednich magazynów energii nie będzie można w pełni wykorzystać tych zmian.
SBF Polska PV jest aktywnym uczestnikiem w tych pracach. W spotkaniu udział wzięli Maciej Borowiak oraz Robert Maczionsek.
Podsumowanie
Szybki przyrost mocy w OZE stanowi wyzwanie dla zbilansowania systemu elektroenergetycznego. Wymaga to nie tylko odpowiednich regulacji i narzędzi zarządzania, ale również współpracy wszystkich uczestników rynku. Spotkania takie jak zorganizowane przez PSE są kluczowe dla wypracowania rozwiązań, które pozwolą na bezpieczne i efektywne wykorzystanie potencjału odnawialnych źródeł energii w Polsce.
